Forum Gündemi:

YüksekDağlar
#1
YENİ TÜRK EDEBİYATINDA NAZIM ŞEKİLLERİ
 
Nazım Şekli: Mısraların sayısına öbeklenişine ve kafiyelerin düzenine göre şiire yerleştirilmesine o şiirin nazım şekli denir. Mısra: Dizilmiş sıralanmış düzenlenmiş demektir.
ü  Arapçada kapı kanatlarından her birine mısra denir.
 
ü  Nazımın her bir Satırına mısra denir.
 
ü  Mısra bir nazım birimidir ve manzum metnin en küçük parçasıdır.
 
ü  Mısra nesirdeki cümlenin karşılığıdır.
 
ü  Mısraların kümeleniş şekline mısra düzeni, kafiyelerinin sıralanış tarzına kafiye örgüsü, mısra düzeni ve kafiye örgüsüne göre aldığı şekle de nazım şekli denir.
 
ü  Türk şiirinin nazım şekilleri genellikle dörtlüktür.
 
GELENEKSEL YERLİ NAZIM ŞEKİLLERİ
 
1)     Halk Şiirinden Alınan Nazım Şekilleri: Eğitimli/kentli şairler, Koşma Semai Mani gibi halk şairi nazım şekillerine yer vermişlerdir.
 
2)     Divan Şiirinden Alınan Nazım Şekilleri: Behçet Necatigil, Atilla İlhan, Turgut Uyar, Ziya Osman Saba, Mehmet Çınarlı, Şahin Uçar, Nezir Akalın gibi şairler kimi şiirlerinde Gazel kaside mesnevi murabba mehammes rubai kullanmışlardır.
 
YABANCI EDEBİİYATLARDAN ALINAN NAZIM ŞEKİLLERİ
 
Tanzimattan itibaren batılılaşma hareketiyle birlikte Türk şairleri batıdan bazı nazım şekilleri almış ve bazılarını da değişiklikler yaparak kullanmışlardır. Bunlar;
 
1)     İkilikler: Düz kafiyeli nazım şekli; Couplet Eşleme Yeni Mesnevi
 
ü Fransız edebiyatından alınmıştır
 
ü  Klasik Türk şiirindeki mesneviye benzer. Ancak farklı olarak her beyit kendi içinde anlam bütünlüğüne sahip değildir.
 
ü  Beyitler anlam bakımından birbirine bağlıdır.
 
ü  Aruzun her kalıbı ve hece vezinlerine yer verilebilir.
 
ü  Mesneviden kısa olabilir.
 
ü  Kafiye düzeni: aa bb cc dd….
 
2)     Üçlükler: 3 mısralı bentlerden oluşur.
 
ü Tanzimat dönemimde uygulanmaya başlandı.
 
ü  Abdulhak Hamit in Zühre-i Hindi, Rakkase gibi şiirlerinden sonra yaygınlaşmıştır.
 
ü  Vilanel: Daha önceden köy türkülerine bu ad veriliyordu.
 
§   Ancak Fransa da 16. yy dan sonra nazım şeklini aldı.
 
§   Bent Sayısı 4, 6, 8 dir.
 
§    Biri açık biri kapalı kafiye kullanılır.
 
ü  Terza Rima: Örüşük kafiye denir.
 
§   3 lü mısradan ve sonda bağımsız bir mısradan meydana gelir.
 
§   Bent sayısı sınırlı değildir.
 
§   Kafiye düzeni: aba, bcb, cdc, ded, efe, f.
 
§   İlk kez İtalyan edebiyatında Dante kullanmıştır.
 
§   Fransızlar 16. yy kullanmaya başlaöışlar
 
§   Türk Edebiyatında ise Serveti Fünün ve Fecri Ati şairleri tarafından kullanıldı.
ü Terner: Aynı cinsten kafiyeli bentlere denir.
 
§   Hece sayısı sınırlı değildir.
 
§   Kafiye düzeni: aaa kkk aaa kkk dir.
 
§   Edip Ayel in Yalova şiiri örnek gösterilebilir.
 
3)     Dörtlükler: 4 er mısralık bentlerden oluşur.
 
ü Çapraz Kafiyeli Nazım Şekli: Çapraz kafiye.
 
§   Bent sayısı sınırlı değildir.
 
§   Her konuyu işlemeye elverişlidir.
 
§   Kafiye düzeni: abab cdcd efef tir
 
ü  Yarı Çapraz Kafiyeli Nazım Şekli: Her bendin 1. 3 mısraları serbest 2. 4 mısraları da kendi aralarında kafiyelidir.
 
§   Kafiye düzeni: xaxa xbxb xcxc
 
ü  Sarma Kafiyeli Nazım Şekli: Rime embrassee.
 
§   Bent sayısı sınırlı değildir.
 
§   Her türlü konuyu işler.
 
§   Kafiye düzeni: abba, cddc, effe
 
§   Yeni Türk edebiyatında muhtemelen ilk olarak 1881 de Abdulhak Hamit ‘bir safilin tesellisi’ adlı şiirinde kullanmıştır.
 
ü Pontun: Çift olması gereken dörtlüklerle yazılır.
 
§   Bent sayısı sınırsızdır.
 
§   İlk dörtlüğün ilk mısranın son dörtlüğün son mısrası olarak tekrarlanması zorunluluğudur.
 
§   1. beyitin özel 2. beyitin nesnel ve tasviri olması lazım
 
§   1. dörtlük biri açık biri kapalı çapraz kafiye çapraz kafiye olmalıdır.
 
§   Kafiye düzeni: abab, bcbc, cdcd, dada,
 
§   Malezyaya ait bir nazım şeklidir.
 
ü  Rondel: 4+4+5: 13 Mısralık 3 bentten oluşan nazım şeklidir.
 
§   Fransız edebiyatında 14. yy beri kullanılan Rondel i bizde Edip Ayel, Özdemir ince gibi şairler kullandılar.
 
§   13 mısra içinde 2 cins kafiye kullanılır.
 
ü  Rime- Plat: Bizde fazla kullanılmamıştır.
 
§   4 er mısralı bentlerden oluşur
 
§   Bent sayısı sınırlı değildir.
 
§   Kafiye Düzeni: aabb ccdd eeff
 
§   Bize Fransız şiirinden gelmiştir.
 
4)  Sekizlikler:
 
ü Oktava Rima: Sekiz mısralık bentlerden oluşur.
 
§   İtalyan edebiyatında doğmuştur.
 
§   Kafiye düzeni: abababcc
 
ü  Triyole: 3 leme denir.
 
§   Sekizer mısralık bir veya birden fazla bentten meydana gelir.
 
§  Kafiye düzeni: abaaabab
 
§   Türk Edebiyatında fazla kullanılmamıştır
 
 
MISRA SAYISI FARKLI BENTLERDEN OLUŞAN NAZIM ŞEKİLLERİ
 
ü Sone: Kurgusu simetriktir.
 
§   2 dörtlük ve 2 üçlükten oluşan 4 bent ve 14 mısralık nazım şeklidir.
 
§   Her sone de 5 cins kafiye vardır
 
§   Heksametron adı verilen bir vezinle yazılır.
 
§   Kaynağı tartışılan bir nazım şeklidir.
 
§     İtalyan Edebiyatında Dante Petrarque, Le Tasse En güzel örneklerini vermişlerdir.
§   Türk Şiirinde Soneyi Kullanan Süleyman Nesip tir.
 
§   Soneyi bütün Özellikleriyle kullanan Edip Ayel dir.
 
ü  Rondo: Rondeau.
 
§   3 bent ve 15 mısradan oluşur
 
§   En güzel örneklerini Fransız şairleri vermiştir.
 
§   Türk şiirinde fazla kullanılmamıştır.
 
ü  Balad: Ballade. Halk Şarkıları
 
§   Zor bir nazım şeklidir.
 
§   En belirgin özelliği mısra sayısının ilk mısradaki hece sayısıyla aynı olmasıdır.
 
§   Genellikle 8-10 hecelik mısra ile yazılır.
 
§   4 betten oluşur.
§ 8 heceli balatlar:   8+8+8+4= 28                         ababbcbc + bcbc
§ 10 heceli balatlar: 10+10+10+5=35                  ababbccdcd + ccdcd
§   Türk Edebiyatında rağbet görmemiştir.
 
§   Edip Ayel Aruz vezni ile denemiştir.
 
ü  İambos: Eski yunan nazım şeklidir.
 
§   Mısra sayıları sınırsızdır
 
§   Mısraları biri uzun biri kısadır
 
§   Eski yunan ve Fransız şairleri bunu siyasi ve sosyal konular için kullanılır.
 
§   Türkiye de sadece Edip Ayel Kullanmıştır
 
SERBEST NAZIM ŞEKİLLERİ
1)     Eşit Düzenli Serbest Şekiller
2)     Karışık Düzenli Serbest Şekiller
3)     Serbest Müstezat
4)     Tamamen Serbest Nazım
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cevapla


Konu ile Alakalı Benzer Konular
Konular Yazar Yorumlar Okunma Son Yorum
  Yeni Türk Şiirinde Ses ve Ahenk Öğeleri Ders Notları YüksekDağlar 0 2,801 21.09.2018, Saat:01:47
Son Yorum: YüksekDağlar
  Eski Türk Edebiyatı Ünite 4 Ders Notları YüksekDağlar 0 2,550 21.09.2018, Saat:01:44
Son Yorum: YüksekDağlar
  Türk Dili ve Edebiyatı Ünite 1 Ders Notları (Öğrenci Notu) YüksekDağlar 0 3,391 21.09.2018, Saat:01:37
Son Yorum: YüksekDağlar
  Metin Çözümleme (Şiir) Ders Notları YüksekDağlar 0 1,934 21.09.2018, Saat:01:35
Son Yorum: YüksekDağlar
  Yeni Türk Edebiyatı Besleyen Edebiyat ve Eleştiri Kuramları Ders Notları YüksekDağlar 0 2,724 21.09.2018, Saat:01:31
Son Yorum: YüksekDağlar

Hızlı Menü:

Konuyu Okuyanlar:

1 Ziyaretçi